Analitycy przewidują, że rynek dóbr luksusowych wygeneruje w 2024 roku przychody w wysokości 369 miliardów dolarów amerykańskich. Prognozują, że ten segment będzie rósł o 3,22% rocznie. Nie dziwi więc, że wzrasta zapotrzebowanie na designerów specjalizujących się w projektowaniu przedmiotów luksusowych. Dotyczy to również Polski, ponieważ w naszym kraju coraz więcej firm wytwarza produkty, które pod względem jakości konkurują z markami europejskimi.
Nadawanie pozornie zwyczajnym przedmiotom codziennego użytku aury luksusu to sztuka. Potrzebna jest do tego między innymi wiedza o trendach, marketingu oraz wzornictwie. Zadanie staje się tym trudniejsze, że definicja luksusu ulega zmianom. Jakie kompetencje powinien posiadać projektant produktów luksusowych? Na moje pytania odpowiada Gerd Plange – szwajcarski projektant zegarków sektora premium, który jest opiekunem merytorycznym nowych studiów podyplomowych online luxury design – projektowanie produktów luksusowych na naszym gdańskim uniwersytecie.
Czym różni się współczesne rozumienie luksusu od tego sprzed lat?
Na luksus składa się obecnie o wiele więcej czynników niż jeszcze kilkanaście lat temu. To nie tylko przedmioty o wyjątkowej jakości, unikalnym designie i wysokiej cenie. Współczesny luksus wykracza poza fizyczne cechy produktu, przechodząc w sferę doświadczania. Produkt powinien nieść z sobą przeżycia oraz opowiadać historię. Przedmiot staje się dobrem luksusowym nie tylko dlatego, że spełnia funkcję praktyczną, ale przede wszystkim ze względu na swoją funkcję społeczną. Powinien być ucieleśnieniem jakości i ekskluzywności. Powinien także potwierdzać wizerunek marki i być symbolem statusu.
W jaki sposób w ostatnim czasie zmieniły się oczekiwania konsumentów wobec przedmiotów luksusowych?
Oczekiwania uległy diametralnej zmianie. Konsumenci dokonują obecnie wyborów w bardziej świadomy sposób niż w przeszłości. Ich styl postępowania wpływa oczywiście na rynek produktów i usług luksusowych. Nowe pokolenia odbiorców zwracają uwagę na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem oraz na wartości, jakie niesie za sobą produkt. To odróżnia ich od osób, które sięgały po luksusowe przedmioty i usługi kilkanaście lat temu. Dla poprzednich pokoleń konsumentów liczyły się przede wszystkim zewnętrzne atrybuty luksusu oraz to, że dany przedmiot był symbolem statusu.
Jakie trendy panują obecnie w branży produktów luksusowych?
Mapa trendów pokazuje, że w cenie jest cichy luksus i wyrafinowanie. Niemodne staje się epatowanie bogactwem i otaczanie się przedmiotami wyposażonymi w rzucające się w oczy logo. Wzrasta rola tzw. hiperpersonalizacji, czyli projektowania z myślą o indywidualnych potrzebach klienta. Marki tworzą zrównoważone produkty luksusowe, sięgają po ekologiczne surowce, działają w sposób etyczny i przejrzysty. Rośnie znaczenie odsprzedaży, a jakościowe przedmioty z drugiej ręki cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Trend ten dostrzegły marki luksusowe. Tworzą one platformy, na których można zaopatrzyć się w używane produkty z certyfikatem autentyczności.
Jakie kompetencje powinien posiadać projektant produktów luksusowych?
Designer pracujący w branży dóbr luksusowych powinien przede wszystkim posiadać wiedzę specjalistyczną z zakresu estetyki, ergonomii i technologii produkcji. Zaczynając pracę w firmie oferującej luksusowe przedmioty lub usługi, powinien zapoznać się z historycznie ukształtowanym DNA marki. Dobrze jest, by znał aktualne oczekiwania nie tylko konsumentów, ale także sprzedawców. Od projektanta wymaga się także entuzjazmu dla produktu. Ważna jest wiedza z dziedziny marketingu, bez której nie sposób wyobrazić sobie pracy nad produktem. Designera powinien również charakteryzować wysoki poziom kreatywności. W pracy twórcy produktów luksusowych liczą się także umiejętności przedstawiania projektów na forum oraz przekonywania do swoich pomysłów.
Jaką ścieżkę powinien przejść przyszły projektant produktów luksusowych, by rozwinąć potrzebne na tym stanowisku pracy kompetencje?
Taką ścieżkę podzielić można na kilka obszarów tematycznych. Nasze studia podyplomowe o luxury designie obejmują cztery segmenty. Zaczynamy od aury i atrybutów, czyli od zrozumienia, czym jest współczesny luksus oraz jakie trendy w nim panują. To podstawowa wiedza, którą powinien posiadać każdy designer tej specjalności. Drugim obszarem jest marketing, czyli wiedza o kreowaniu marki, sprzedaży oraz komunikowania wartości luksusu (w tym o storytellingu). Trzeci segment obejmuje praktyczne umiejętności projektowania 2D i 3D z pomocą specjalistycznego oprogramowania. Wiedza z dwóch poprzednich segmentów pomaga w projektowaniu przedmiotów wyposażonych w atrybuty luksusu. Choć podstawowym narzędziem współczesnego designera jest komputer, to jednak warto, by umiał on szkicować oraz tworzyć prototypy produktów. Ponieważ w świat projektowania z impetem weszła sztuczna inteligencja, więc przydaje się również wiedza o jej możliwościach. Designer luksusu powinien również rozwinąć dodatkowe umiejętności, które należą do obszaru miękkich kompetencji: myślenie krytyczne, kreatywność, techniki perswazji i wywierania wpływu oraz sztukę prezentacji.
Gerd Plange
Designer, znawca trendów, wykładowca. Pracuje w Szwajcarii i we Włoszech. Prowadzi zajęcia z wzornictwa przemysłowego ze studentami Creative Academy w Mediolanie oraz Szkoły Designu w St. Gallen. Designer przedmiotów luksusowych. Zaprojektował m.in. zegarki klasyczne sektora premium dla firmy IWC (International Watch Company) w Szafuzie w Szwajcarii. W 2010 roku za zegarek Portugieser Yacht Club odebrał wraz z Christianem Knoopem nagrodę Red Dot Design Award. Firma IWC, doceniana za zaprojektowane przez niego modele, zdobyła kilkakrotnie laur Goldene Unruh – ważne odznaczenie przyznawane nowym czasomierzom z obszaru niemieckojęzycznego. Dwukrotnie zajęła wraz z egzemplarzem jego designu pierwsze miejsce w konkursie Zegarek Roku, organizowanym przez dziennik „Die Welt”. Absolwent wzornictwa przemysłowego Wyższej Szkoły Projektowania w Darmstadt oraz studiów Marketing i Badania Rynku Uniwersytetu w Kolonii. Analizuje trendy w designie oraz przyszłość luksusu. Autor książki „Fotografieren. Der Weg zum guten Bild” (Novum Verlag, 2024).
