Studenci działający w ramach Studenckiego Koła Nauk Penalnych „Crimen et Poena” Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, podjęli próbę przeprowadzenia badań naukowych w postaci ankiety badawczej dotyczącej świadomości studentów w zakresie funkcjonowania prawa karnego i wymiaru sprawiedliwości w Polsce.
Opublikowali wyniki swojej pracy w dokumencie pt. „Badanie świadomości studentów w zakresie funkcjonowania prawa karnego i wymiaru sprawiedliwości w Polsce - wyniki ankiety badawczej” - plik dostępny do pobrania.
Grupa respondentów została ograniczona tylko i wyłącznie do studentów. Celem ankiety było zweryfikowanie postaw studentów wobec poruszonych w niej zagadnień, przede wszystkim tego, czy studenci widzą potrzebę wprowadzenia ewentualnych zmian w polskim prawie karnym. Wnioskiem wypływającym z badań jest to, że ankietowani w większości są zwolennikami przeprowadzenia nowelizacji ustawy w oparciu o powstały wykaz zagadnień z zakresu prawa karnego.
Wnioski końcowe z raportu przedstawiają się następująco:
"Większość badanych opowiedziała się za tym, iż istnieje sposób, aby bardziej ograniczyć przestępczość i poprawić bezpieczeństwo obywateli, poprzez wydłużenie czasu odbywania kar pozbawienia wolności. ¾ ankietowanych uznała, że skuteczność kary grzywny i kary pozbawienia wolności jest zależna od rodzaju popełnionego przestępstwa. Zagadnienie dotyczące tego, czy długoletnie kary więzienia spełniają swoje zadanie resocjalizacyjne, spotkało się z równoważącymi się stanowiskami badanych – 30% respondentów uważało, że długoletnia kara więzienia wpływa na późniejsze postępowanie człowieka oraz taki sam procent ankietowanych stwierdziło, że długoletnia kara więzienia nie jest wystarczająca wobec recydywistów. Zdecydowana większość społeczności studenckiej postrzega karę dożywotniego pozbawienia wolności, jako karę rzadko stosowaną i z tego tytułu nie odstrasza ona od popełnienia przestępstwa. Studenci zgodzili się ponownie w przeważającej części, iż za zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem powinna grozić wyłącznie kara dożywotniego pozbawienia wolności, bez uwzględniania żadnych wyjątków. Perspektywa respondentów w odniesieniu do zastąpienia dożywotniego pozbawienia wolności karą śmierci, nie uzyskała aprobaty, z powodu nadmiernej ingerencji państwa w wolność i swobody obywatelskie. Natomiast 58% badanych uważało, iż wprowadzenie kary śmierci poskutkowałoby zmniejszeniem przestępczości oraz zwiększyłoby poczucie bezpieczeństwa obywateli, a ww. kara śmierci odstraszałaby potencjalnych przestępców od popełnienia przestępstwa.
Ankietowani zgodzili się, że należy zaostrzyć kary za poważne przestępstwa, takie jak m.in. zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem, gwałt ze szczególnym okrucieństwem, czy zamach terrorystyczny. Ponadto społeczność studencka nie zgodziła się z podziałem, mówiącym o tym, iż ciężar gatunkowy gwałtu w typie podstawowym to występek, natomiast typ kwalifikowany to zbrodnia. Osoby badane, prawie w 50%, uznały, że nie należy zmieniać obowiązującego wieku odpowiedzialności karnej nieletnich, który obecnie jest określony jako 15. rok życia. Zdecydowana większość respondentów stwierdziła, że przymus fizyczny i psychiczny nie powinien być stosowany w celu przyspieszenia postępowania dowodowego, ponieważ podejrzany o popełnienie przestępstwa może okazać się niewinny. Co więcej, prawie połowa badanych opowiedziała się za tym, iż organy ścigania nie wypełniają swoich obowiązków należycie, a aż 61% ankietowanych negatywnie oceniła też sprawność działania polskiego sądownictwa”.
