Logopedia

Wprowadzenie do logopedii (5 godz.)

• terminologia
• prawne aspekty pracy logopedy
• zakres oraz działy logopedii
• specjalizacje w logopedii
• logopedia a inne dziedziny wspomagające  
• status zawodowy i etyka pracy logopedy
   

Audiologia z metodyką (15 godz.)

• podstawy audiologii dziecięcej 
• zaburzenia słuchu i leczenie
• aparaty słuchowe, protezowanie ubytków słuchu
• otolaryngologia
• wstępne badanie słuchu  
• audiometria tonalna *
• audiometria impedancyjna
• metodyka pracy logopedy
   

Diagnoza i terapia logopedyczna (12 godz.)

• wywiad z pacjentem, rodzicami dziecka
• badanie sprawności narządów artykulacyjnych
• badanie mowy pod względem sprawności artykulacyjnych
• sprawdzenie kompetencji językowej (rozumienie i nadawanie mowy)
• orientacyjne badanie słuchu
• badanie lateralizacji (określenie dominującej strony ciała)
• badanie słuchu fonematycznego
• przekazanie wskazówek do pracy w domu
• nawiązanie kontaktu werbalnego z pacjentem
• stymulowanie rozwoju mowy
• usuwanie deformacji artykulacyjnych oraz przyczyn niechęci do mówienia
• usprawnianie aparatu artykulacyjnego, oddechowego oraz słuchu fonematycznego.

Wczesna interwencja logopedyczna (15 godz.)

• wczesna ocena logopedyczna noworodka,
• karmienie dzieci z wyzwaniami
• stymulacja rozwoju mowy dzieci w pierwszym roku życia
• czynności przygotowujące niemowlęcy narząd artykulacyjny do mówienia
• metodologia postępowania logopedy
• rola pediatry w profilaktyce logopedycznej

Podstawy anatomii i fizjologii dla logopedów (15 godz.)

• budowa, funkcje, patologia jamy ustnej
• budowa, funkcje, patologia jamy nosowej   
• budowa, funkcje, patologia jamy gardłowej i krtani
• budowa, funkcje, patologia układ  u oddechowego
• budowa, funkcje, patologia narządu słuchu

Ortodoncja z metodyką (18 godz.)

• definicja i zadania ortodoncji
• systematyka wad zgryzu
• diagnoza zaburzeń wymowy u osób z wadami zgryzu
• zasady współpracy z ortodontą
• wczesne wykrywanie wad zgryzu
• metodologia pracy z dziećmi z wadami zgryzu i aparatem ortodontycznym

Foniatria – anatomia i patologia narządu mowy (18 godz.)

• anatomiczne podstawy procesu komunikatywnego
• najczęstsze zaburzenia i schorzenia głosu u dzieci i dorosłych
• systematyka zaburzeń mowy i języka*zaburzenia słuchu w wieku rozwojowym
• pomoc instytucjonalna

Surdologopedia z metodyką (15 godz.)

• surdologopedia w definicjach
• etiologia głuchoty
• najczęstsze przyczyny niedosłuchu i głuchoty
• metody badania stosowane u dzieci z niedosłuchem
• metodyka pracy z dzieckiem głuchym i niedosłyszącym
• poradnictwo rodzinne i rola rodziców w terapii dzieci niesłyszących
• determinanty mowy u dzieci z wadą słuchu
• język migowy
• współpraca z psychologiem

Psychiatria i neurologia dziecięca (18 godz.)

• neuropsychologia języka i mowy człowieka
• nowoczesna diagnostyka neuropsychologiczna
• reakcje nerwicowe
• autyzm dziecięcy
• dziecko z chorobami nerwowo-mięśniowymi
• postępowanie logopedy z dziećmi
• współpraca z psychiatrą i psychologiem

Rozwój sprawności językowych u dzieci (12 godz.) 

• Komunikowanie dzieci-język, mowa 
• Etapy rozwoju mowy dziecka 
• Wadliwe realizacje na  różnych etapach rozwoju mowy
• Determinanty mowy dziecka 
   

Dykcja i emisja głosu (7 godz.)

• Higiena głosu – jak dbać o głos
• Najczęstsze przyczyny występujących zaburzeń głosu
• Ćwiczenia: oddechowe, fonacyjne, głosowe, aparatu mowy: relaksacyjno-rozluźniające aparat mowy
• Ćwiczenia dykcji z uwzględnieniem fonetyki języka polskiego

Semantyka a podstawy komunikacji językowej (12 godz.) 

• Ogólna teoria znaków 
• Relacje między językiem a rzeczywistością 
• Analiza znaczenia jednostek językowych z perspektywy różnych zaburzeń mowy 
• Zapis eksplikacji znaczenia wyrażeń językowych   
• Zastosowanie różnych metod opisu znaczenia w terapii logopedycznej 

Kultura języka (6 godz.) 

• Kultura języka w definicjach 
• Elementy dykcji  
• Prozodia mowy w żywym słowie 
• Poprawność językowa 
• Zasady kształtowania pozytywnej postawy wobec języka 
• Działalność kulturalno-językowa 

Glottodydaktyka (18 godz.) 

• Wprowadzenie do glottodydaktyki 
• Glottodydaktyka a dysleksja i analfabetyzm funkcjonalny 
• Metoda zabawy i poznawania znaków graficznych 
• Techniki płynnego czytania ze zrozumieniem i płynnego pisania 

Fonetyka z metodyką (24 godz.) 

• Fonetyka jako dział lingwistyki 
• Narządy mowy biorące udział w powstawaniu głosek 
• Artykulacja 
• Akcent, intonacja, iloczas 
• Alfabet i zapis fonetyczny  
• Metody somatyczne: metoda kimograficzna, laryngoskopowa, palatograficzna, rentgenograficzna 

Psychologia rozwojowa i kliniczna (16 godz.) 

• Elementy psychologii rozwojowej 
• Rozwój psychiczny dziecka 
• Rola psychologii klinicznej w zaburzeniach mowy 
• Determinanty zaburzeń psychicznych i emocjonalnych 
• Narzędzia wywiadu i obserwacji dziecka 
• Diagnoza psychologiczna i kliniczna 
• Pomoc psychologiczni-pedagogiczna 

Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej (12 godz.) 

• Podstawy pedagogiki specjalnej 
• Podstawy rewalidacji, resocjalizacji, rehabilitacji i terapii pedagogicznej 
• Podstawy oligofrenopedagogiki i tyflopedagogiki 
• Metodyka pracy z dziećmi z dysfunkcjami   
• Zasady organizacji zajęć terapeutycznych 

Metodyka logopedii z elementami tyflopedagogiki (12 godz.)

• Specyfika pracy logopedycznej z dziećmi z niepełna sprawnością wzroku
• Poznanie metod pracy logopedycznej, ale także istotnych różnic występujących w funkcjonowaniu osób widzących, słabo widzących i niewidomych
• Przegląd dostępnych pomocy logopedycznych dla osób słabo/niewidzących; samodzielne tworzenie określonych pomocy

Zaburzenia procesów emocjonalno-motywacyjnych u dzieci (12 godz.) 

• Najczęstsze odchylenia w budowie i funkcjonowaniu organizmu dziecka 
• Rodzaje zaburzeń procesowych 
• Zaburzenia rozwoju procesów emocjonalno-motywacyjnych 
• Współpraca z psychologiem 
• Wsparcie instytucjonalne 

Neuropsychologia dziecięca (12 godz.) 

• Neuropsychologia wieku rozwojowego 
• Neuropsychologiczne mechanizmy powstawania zaburzeń rozwojowych 
• Upośledzenie umysłowe, mózgowe porażenie dziecięce, specyficzne zaburzenia językowe u dzieci 
• Specyficzne trudności w uczeniu się 
• ADHD zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi 
• Psychospołeczne aspekty rehabilitacji dzieci z dysfunkcjami mózgu
• Neuropsychologia w logopedii 

Neurologopedia  dziecięca (12 godz.) 

• Funkcjonowanie mózgu, ze szczególnym uwzględnieniem struktur ważnych dla funkcjonowania mowy 
• Niedokształcenia mowy towarzyszące niepełnosprawności intelektualnej 
• Uszkodzenia mózgu 
• Mowa osób z zaburzeniami psychicznymi 
• Terapia neurologopedyczna 
• Rehabilitacja fizjoterapeutyczna 
• Współpraca logopedy z neurologiem 

Balbutologopedia z terapią (18 godz.) 

• Balbutologopedia jako dział w logopedii 
• Przyczyny jąkania się u dzieci i dorosłych 
• Metody stosowane leczeniu niepłynności mówienia 
• Echokorekcja 
• Profilaktyka w zakresie niepłynności mówienia, w tym jąkania się 

Dyslalia z terapią (25 godz.) 

• Dyslalia w definicjach 
• Dyslalia pochodzenia ośrodkowego 
• Dyslalia motoryczną 
• Dyslalia sensoryczną   
• Diagnoza dyslalii 
• Terapia dyslalii 
• Metodologia postępowania  

Dysfagia – postępowanie rehabilitacyjne (15 godz.) 

• Techniki stymulujące połykanie 
• Techniki pracy nad rozwojem funkcji spożywania pokarmów 
• Znaczenie jakości funkcji spożywania pokarmów dla rozwoju mowy 
• Problemy towarzyszące dysfagii 

Bilingwizm (14 godz.) 

• Logopeda bilingwalny - rola i zadania zawodowe logopedów w XXI wieku. Co rodzice i pedagodzy powinni wiedzieć o dwujęzyczności, czyli odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania 
• Zagadnienia dwujęzyczności: rodzaje dwujęzyczności, parametr wieku w przyswajaniu języka drugiego, dwujęzyczność a rozwój językowy i poznawczy dziecka, czynniki społeczno-psychologiczne w rozwoju języka drugiego 
• Formy wychowania dwujęzycznego w rodzinie i środowisku wielojęzycznym 
• Charakterystyka dziecka wielojęzycznego – rozwój i zaburzenia mowy 
• Praca z dzieckiem bilingwalnym – narzędzia pracy. 
   

Afazja i dysfazja z metodyką (18 godz.) 

• Przyczyny powstawania afazji 
• Przyczyny powstawania dysfazji   
• Uszkodzenia ośrodków mowy w mózgu człowieka dojrzałego 
• Uszkodzenia okolic ważnych dla przyszłego rozwoju mowy u małego dziecka 
• Teorie klasyfikacji 
• Podział kliniczny afazji i dysfazji 
• Diagnoza logopedyczna   
• Zasady pracy logopedycznej 
• Wczesna terapia i metody pracy 

Diagnoza i terapia zaburzeń mowy osób z niepełnosprawnością intelektualną (18 godz.) 

• Podstawowe pojęcia  w ogólnej terapii zaburzeń mowy u dzieci z upośledzeniami
• Rozwój dziecka a stopnie niepełnosprawności intelektualnej
• Zasady diagnostyki logopedycznej
• Korelacje dysfunkcji umysłowych z innymi zaburzeniami rozwoju 
• Terapia mowy u dzieci z porażeniem mózgowym 
• Metodologia pracy logopedy 

Dysglosja z metodyką (18 godz.) 

• Podstawowe pojęcia 
• Diagnoza dysglosji 
• Logopedyczna terapia wad wymowy u osób z dysglosją wargową, zębową, językową, podniebienną 
• Wczesna opieka logopedyczna dzieci z wadami zgryzu i rozszczepem 
• Dokumentacja procesu diagnostyczno-terapeutycznego osób z dysglosją 
• Warsztat pracy logopedy 

Dysartria z metodyką (18 godz.) 

• Uszkodzenia ośrodków i dróg unerwiających aparat mówienia 
• Podział dysartrii według kryterium przyczynowego 
• Diagnoza i terapia osób dorosłych z dysartrią 
• Diagnoza i terapia osób dzieci z dysartrią 
• Budowanie kontaktu z pacjentem z dysartrią 
• Postępowanie logopedyczne 

Metodyka pracy i warsztat logopedy (16 godz.) 

• Podstawy prawne pracy logopedy 
• Narzędzia w pracy logopedy 
• Dokumentowanie pracy logopedycznej   
• Zasady współpracy instytucjonalnej 
• Służba zdrowia w pracy logopedy   
• Podstawowe procedury postępowania logopedycznego: diagnozowanie, budowanie programu terapii, postępowanie terapeutyczne. 

Wspomaganie rozwoju psychoruchowego z elementami integracji sensorycznej (20 godz.) 

• Integracja Sensoryczna – co to jest? 
• Dlaczego zmysły i ruch są ważne w rozwoju i funkcjonowaniu człowieka
• ABC uczenia się. (A=attention (ang. skupienie uwagi), B=balance (ang. równowaga), C=coordination (ang. koordynacja)
• Dlaczego mamy siedem zmysłów i jak one funkcjonują oraz które są najistotniejsze dla rozwoju dziecka
• Programy stymulowania zmysłów oraz ruchowe programy z zakresu terapii bilateralnej
   

Wysoka technologia a mowa (5 godz.) 

• Wpływ nowych technologii na rozwój układu nerwowego małego dziecka, na rozwój poznawczy dzieci i młodzieży oraz na rozwój mowy i kompetencji językowych 
• Treści zawarte w przekazach medialnych a rozwój lęków wśród dzieci i młodzieży. 
• Zjawisko uzależnienia od nowych technologii wśród dzieci i młodzieży oraz jego przyczyny 
• Miejsce nowych technologii w relacjach rodzinnych. Aktualne zalecenia WHO dotyczące czasu ekranowego dzieci 
• W jaki sposób mądrze korzystać z urządzeń cyfrowych? 

Logorytmika i emisja głosu (18 godz.) 

• Rola ćwiczeń słuchowych, wokalnych, ruchowych  i słuchowo-ruchowych w stymulacji rozwoju mowy 
• Charakterystyka metody i możliwości jej wykorzystania w profilaktyce i terapii 
• Ćwiczenia z zakresu techniki ruchu, poczucia metrum i tempa, ćwiczenia rytmiczne  
• Ćwiczenia inhibicyjno-incytacyjne, gra na instrumentach perkusyjnych
• Logorytmika jako forma kinezyterapii 
• Wykorzystaniem muzyki w logopedii  
• Kształtowanie prawidłowej postawy i koordynacji oddechowo-artykulacyjno-fonacyjnej       
• Emisja, impostacja i higiena głosu u dzieci 
• Zasady prewencji zdrowego głosu 
• Wadliwe realizacje-postępowanie terapeutyczne 

 Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w logopedii (12 godz.) 

• Ogólne założenia pracy korekcyjno – kompensacyjnej w logopedii 
• Podstawy terapii pedagogicznej 
• Planowanie i programowanie pracy korekcyjno-kompensacyjnej 
• Ćwiczenia praktyczne – konstruowanie programów i konspektów do zajęć korekcyjno-kompensacyjnych 
• Ćwiczenia w usprawnianiu analizy i syntezy słuchowej, mowy i koordynacji słuchowo-wzrokowej 
• Usprawnianie zaburzonych procesów psychomotorycznych 

Laryngologopedia z metodyką (14 godz.) 

• Funkcjonowanie narządów po całkowitym usunięciu krtani  
• Cechy głosu i mowy przełykowej 
• Ćwiczenia w wywoływaniu i utrwalaniu pseudogłosu i pseudomowy  
• Rehabilitacja motoryczna laryngektomowanych  
• Rehabilitacja psychologiczna osób po laryngektomii 
• Współpraca z laryngologiem 
• Postępowanie logopedyczne 

Metodyka relaksacji (20 godz.) 

• Cele i zadania relaksacji 
• Relaksacja oddechowa dla dzieci 
• Pranajama dla przedszkolaków 
• Oddychanie wg De Mill'a 
• Metody dotykowe w relaksacji logopedycznej 

Pedagogika zabawy (14 godz.) 

• Pedagogika zabawy w teorii 
• Zasady pedagogiczne, psychologiczne i lingwistyczne pracy z dzieckiem 
• Rola zabawy w edukacji językowej dzieci 
• Metody, formy i środki 
• Rodzaje zabaw logopedycznych 

Podstawy komunikacji wspomagającej (12 godz.) 

• Ogólna teoria komunikacji niewerbalnej 
• Komunikacja niewerbalna dzieci upośledzonych umysłowo   
• Systematyka znaków i znaczeń 
• Diagnoza dziecka w zakresie jego możliwości stosowania pozawerbalnych form komunikacji 
• Alternatywne formy komunikowania się z dzieckiem 

Wykorzystanie informatyki w logopedii (12 godz.) 

• Komputer w pracy logopedy i wspomaganiu terapii osób z uszkodzeniami neurologicznymi   
• Programy komputerowe w pracy logopedy indywidualizacja procesu terapeutycznego 
• Wykorzystanie komputera w przygotowaniu warsztatu pracy logopedy 

Konsultacje logopedyczne (16 godz.) 

• Zasady konsultacji z rodzicami  
• Wymiana doświadczeń 
• Konsultacje on-line 

Gerontologopedia (8 godz.)

Onkologopedia (8 godz.)

W trakcie praktyk uczestnicy poznają warsztat pracy nauczyciela logopedy. Zapoznają się z narzędziami oraz metodami wykorzystywanymi w pracy logopedy.  

• Obserwacja warsztatu pracy logopedy  
• Praktyczne zapoznanie z różnymi formami oceny, diagnozy i terapii przydatnymi w pracy    logopedycznej 
• Posługiwanie się dokumentacją logopedyczną 
• Zastosowanie teorii w praktyce  
• Realizacja praktyki zgodnie z programem 

W ramach praktyk współpraca z Niepublicznym Przedszkolem MaliWielcy w Gostyniu i możliwość odbywania tam całodziennych praktyk.